Tòa Thương Bạc

Tòa Thương Bạc tọa lạc bên bờ bắc sông Hương là một di tích thuộc quần thể di tích cố đô Huế.  Dưới triều Nguyễn, vua Minh Mạng cho xây dựng Cung Quán còn gọi là Công Quán tại phía Đông - Bắc kinh thành Huế, ở bên trong cửa Đông Bắc, trước mặt đồn Mang Cá là trụ sở để đón tiếp các sứ thần nước ngoài. 

Năm 1875, do không muốn đón tiếp các sứ giả ngoại quốc trong khu vực Kinh Thành nên vua Tự Đức cho làm toà Thương Bạc tại vị trí gần công trình hiện nay, bao gồm nhiều công trình để tiếp đón các sứ thần và là nơi làm việc hàng ngày của các quan lo việc ngoại giao, đồng thời cũng để tiện việc đối phó với các đại diện của toà Khâm sứ Pháp bên kia sông. Sau nhiều biến động, các công trình này đã bị hư hại và sụp đổ. Năm 1936, triều đình cho xây đình Thương Bạc tại vị trí hiện nay để ghi nhớ di tích Thương Bạc Viện.

Sau ngày kinh đô Huế thất thủ năm 1885, tướng Tôn Thất Thuyết đem vua Hàm Nghi chạy ra Quảng Trị, Tòa Thương Bạc không còn được dùng làm nơi đón tiếp các sứ giả nước ngoài nữa, mà lần lượt làm bản doanh của quân đội Pháp, tiếp đến được làm phủ của Nguyễn Văn Tường, rồi thành trường Hậu Bổ, trường Uyên Bác, và cuối cùng làm Viện Cổ học, trước khi nó bị bỏ hoang rồi sụp đổ dưới triều vua Bảo Đại.

Năm 1936, vua Bảo Đại cho dựng lên bên bờ sông Hương một tiểu đình hình bát giác bằng các vật liệu mới để ghi nhớ di tích ấy. Toàn bộ công trình được dựng trên một nền vuông cao 1,3 m, xung quanh có lan can, mặt trước và mặt sau đều có gắn chữ Thương Bạc đúc bằng xi măng. Phần trên là một lầu hình vuông không cao lắm. Phía trong là sân rộng, xây hai hồ bằng xi măng có đắp giả sơn, đứng chầu hai bên hồ cân đối với tòa nhà là 4 con rồng đá chạm trổ tinh vi; hướng ra ngoài phố là 4 trụ biểu hình vuông cao lớn, trên đỉnh đều gắn bông sen, trên mỗi trụ biểu còn gắn câu đối bằng sành sứ ghi lại cảnh đẹp trù phú của Kinh đô Huế

Kiến trúc của đình Thương Bạc kết hợp với cụm kiến trúc Phu Văn Lâu, Nghinh Lương Đình tạo thành một tổng thể cảnh quan hài hoà cho Huế bên dòng sông Hương thơ mộng. Đây cũng là một trong những công trình hiện đang được lập hồ sơ xin công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia.