Núi Kim Phụng

Núi Kim Phụng còn có tên gọi khác là núi Thương hoặc Thiên Dữu, dân gian gọi là hòn Đốn hay hòn Đụn, thuộc địa phận làng Hải Cát, xã Hương Thọ, huyện Hương Trà. Đây là một danh thắng xứ Huế nhưng từ trước tới nay, với chiều cao 427 mét và được mệnh danh là ngọn núi cao nhất Huế, không phải ai cũng đủ quyết tâm để leo lên ngọn núi Kim Phụng.

Nhà nghiên cứu Hà Xuân Dương trong cuốn Kiến trúc chùa Thiên Mụ cũng có viết về Kim Phụng: “Dãy núi này rất cao, ở về phía tây nam. Nó cùng chạy với Trường Sơn hùng vĩ, nhưng vào đến sơn phận của huyện Phong Điền thì một ngọn đồi tách khỏi dãy Trường Sơn để chạy xuyên theo hướng đông nam vào đến tận sơn phận của làng Cổ Bi…”

Trên núi có giếng nước rất trong nhưng mùa khô sẽ cạn. Đỉnh núi có tượng Phật nhỏ và tượng thần Núi Thương với những bát hương. Trước mặt tượng Phật về bên phải, có một nơi khá im mát có thể làm nơi cắm trại cho nhiều người - Không khí trong lành, mát rượi. Từ đỉnh cao này sẽ nhìn thấy bao quát thành phố Huế kề cận bên dòng sông Hương quanh co.

Trên đỉnh núi có thể nhìn thấy cả một vùng rộng lớn: Nếu nhìn theo hướng Đông - Nam sẽ thấy hai trụ biểu của lăng Gia Long, nhìn về hướng Đông thấy lăng Minh Mạng và cầu Tuần, tượng Bồ Tát Quán Âm trên núi Tứ Tượng. Phía bên phải cầu Tuần là ngã ba Bằng Lãng, nơi hai dòng Tả Trạch và Hữu Trạch hợp lưu thành sông Hương.

Nhìn về hướng Tây sẽ thấy khu vực Bình Điền, bên trái là đồi Birmingham. Có nhiều con đường được trổ ra từ thời chiến tranh, sau này người ta cũng mở đường để khai thác gỗ.

Trong giai đoạn kháng chiến 1954 - 1975, Kim Phụng là một trong những căn cứ quan trọng nhất của Thành ủy Huế. Đây cũng là nơi đóng trạm tiền tiêu của Bộ trong chiến dịch tổng tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân.