Lầu Tứ Phương Vô Sự

Lầu Tứ Phương Vô Sự là công trình kiến trúc hai tầng, nằm trên đài Bắc Khuyết của Hoàng thành Huế. Lầu Tứ Phương Vô Sự được xây dựng và khánh thành năm 1923 để chuẩn bị cho lễ mừng thọ "Tứ tuần đại khánh tiết" của vua Khải Định vào năm 1924. Sau đó, lầu Tứ Phương Vô Sự trở thành nơi cho nhà vua và hoàng gia hóng mát, cũng là nơi học tập hàng ngày của các vị hoàng tử và công chúa giai đoạn cuối triều Nguyễn.

Lầu Tứ Phương Vô Sự được xây theo phong cách kiến trúc thuộc địa, giao thoa kiến trúc Á - Âu, gồm hai tầng. Đây là công trình kiến trúc có giá trị về lịch sử và văn hóa nghệ thuật của Huế, là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu được xây dựng dưới thời Pháp thuộc, đánh dấu một giai đoạn chuyển tiếp trong lịch sử kiến trúc Việt Nam nửa đầu thế kỷ 20. 

Đầu thế kỷ XIX, khi xây dựng kinh đô Huế, triều Nguyễn đã kế thừa một cách linh hoạt các kỹ thuật xây dựng thành trì truyền thống phương Đông, phối hợp với kiểu thành quân sự cận đại của châu Âu. Kết quả là Huế có vòng thành ngoài - Kinh Sư thành - mang dáng dấp của kiểu thành Vauban, nhưng hai vòng thành trong lại thuần túy kiểu Việt Nam. 

Ở chính giữa tường Hoàng thành, về cả 4 mặt đều có các khuyết đài xây lồi ra kiểu quai vạc, bên trên là công trình kiến trúc gỗ. Ở mặt nam, xưa có điện Càn Nguyên, thời Minh Mạng mới cho triệt giải cả điện cả đài Nam khuyết để xây thành Ngọ Môn; nhưng ba mặt còn lại trên mỗi khuyết đài chỉ có một tòa phương đình chủ yếu dành cho lính ngự lâm quân canh trực, bảo vệ hoàng cung. Cho đến thời Khải Định, cùng với việc dựng lầu Kiến Trung theo lối kiến trúc tân cổ điển làm nơi ở cho gia đình nhà vua, tòa phương đình trên Bắc khuyết đài cũng bị triệt giải để làm chỗ cho việc dựng một công trình mới. Đó chính là tòa Tứ Phương Vô Sự lâu, một tòa lầu 2 tầng theo kiểu kiến trúc thuộc địa. Công trình hoàn thành năm 1923 để chuẩn bị mừng lễ Tứ Tuần Đại Khánh của vua Khải Định.

Lầu Tứ Phương Vô Sự trước khi được trùng tu

Sau khi nhà Nguyễn cáo chung năm 1945, chịu tác động khắc nghiệt của thiên nhiên và hai cuộc chiến tranh tàn phá ác liệt, đặc biệt là sự kiện Tết Mậu Thân 1968, lầu bị hư hỏng nặng nề và xuống cấp nghiêm trọng. Tháng 12 năm 2008, dự án trùng tu lầu Tứ Phương Vô Sự được khởi công và khánh thành ngày 6 tháng 10 năm 2010 nhân kỉ niệm đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, với tổng mức hơn 9,3 tỉ đồng.