Đình Hoành Sơn thuộc Xã Khánh Sơn Huyện Nam Đàn Tỉnh Nghệ An. Được xây dựng vào tháng Chạp năm Nhâm Ngọ, Đình hội tụ tài hoa, tâm huyết và ước nguyện của cư dân Nam Đàn cổ xưa, Đình tọa lạc trên một khu đất bằng phẳng bên dòng sông Lam thơ mộng, một thế giới sống động mang hồn cốt của quê hương, xứ sở, kết tinh nền văn hóa nghìn năm của dân tộc.
Đình Hoành Sơn là công trình kiến trúc có quy mô đồ sộ
Đình Hoành Sơn là công trình kiến trúc có quy mô đồ sộ loại bậc nhất của Miền Trung, đình được bố cục gồm sân, bái đường và hậu cung với chất liệu chủ yếu là gạch ngói và gỗ lim. Đình có năm gian, hai chái. Mỗi gian do một nhóm thợ mộc đảm nhận nên từng gian có một sắc thái nghệ thuật riêng, được xem là một trong hai ngôi đình có nghệ thuật điêu khắc thuộc vào loại độc nhất vô nhị của nước ta và cũng là một địa chỉ du lịch độc đáo hấp dẫn.
Nghệ thuật điêu khắc đặt sắc của Đình
Trong đình có rất nhiều pho tượng. Nhân vật được thờ chính trong đình là Uy Minh vương Lý Nhật Quang, con trai thứ 8 của vua Lý Thái Tổ, ngoài ra, đình còn thờ “Tứ vị Thánh nương” và Phật Thích ca Mâu Ni. Ngôi đình được xem như là thần hộ mệnh và là niềm tự hào của người dân Khánh Sơn.
Di tượng Đức Thánh Lý Nhật Quang
Đình có năm gian, hai chái và hậu cung nhỏ phía sau. Mỗi gian do một nhóm thợ mộc đảm nhận, nên từng gian, có một sắc thái nghệ thuật riêng, bái đường và hậu cung với chất liệu chủ yếu là gạch ngói và gỗ lim. Các bộ phận của đình gồm: bát tiên, cưỡi hạc, đánh cờ, đua thuyền, tứ linh, tứ quý, sỹ nông, công, thương… thể hiện quan điểm triết lý nhân sinh thấm đẫm tinh thần nhân văn của dân tộc và phản ánh trình độ chạm khắc đã đạt đến trình độ bậc thầy.
Đình Hoành Sơn còn giữ được nhiều nét nghệ thuật thời Lê
Đình là ngôi nhà chung của nhân dân làng Hoành Sơn 2 – 3 thế kỷ nay. Mọi vấn đề về tổ chức, kinh tế, văn hoá và tâm linh của cả làng đều được giải toả từ đây. Đình Hoành Sơn, đã được ghi nhận là một trong những đình làng lớn nhất không những của Nam Đàn, mà còn của cả Nghệ An và cả nước. Đình được xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia năm 1980.
Nguồn: Sưu tầm