Đền Vua Mai

Ngày 13 - 15 tháng giêng âm lịch hàng năm, người dân khắp các nơi lại nô nức xuôi về huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An dự lễ hội Đền vua Mai với nhiều hoạt động đặc sắc, sôi nổi, mang đậm bản sắc văn hóa. Mai Thúc Loan (Mai Hắc Đế) là một trong những người yêu nước đứng lên chống giặc một cách oanh liệt và có hiệu quả nhất định, quét sạch quân giặc ra khỏi bờ cõi, dựng nên nước Vạn An độc lập ở thế kỉ VIII.

Khu mộ nhà vua nằm cách đền chừng 3km về phía Tây, giữa một thung lũng hẹp bên chân núi Đụn - dãy núi có tiếng là “linh địa”, với kết cấu tiền miếu hậu mộ. Miếu mộ kiến trúc bao gồm hậu cung, bái đường, lễ đình và khuôn viên xinh đẹp. Cách mộ vua chừng 3km về phía Bắc là phần mộ thân mẫu nhà vua nằm trên núi Giẻ thuộc xã Nam Thái. Năm 2004, cùng với việc trùng tu đền thờ và lăng mộ nhà vua, đồng thời đã tu tạo ngôi mộ này khang trang, đẹp đẽ hơn.

Lăng mộ Mai Hắc Đế được coi là thành lũy của kinh đô Vạn An dưới triều đại Mai Thúc Loan. Từ Vạn An, cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Đường từ thế kỷ thứ 8 đã lôi cuốn sự tham gia của nhân dân cả nước. Khu mộ ông nay được trùng tu nằm sau các công trình kiến trúc cổ uy nghi thờ các tướng sĩ và làm nơi cho khách vãng lai đến viếng vào những ngày lễ lớn.

Đến viếng cụm di tích vua Mai Hắc Đế vào những ngày hội lớn này, được ôn lại cuộc khởi nghĩa anh dũng của ông, và nổi bật hơn cả là ông đã huy động một lực lượng dân nghèo từ khắp vùng Hoan Diễn đến Điểu Yêu (Hải Phòng), Đường Lâm, Tống Bình (Hà Nội ngày nay) đứng lên chống quân xâm lược phương Bắc, càng hiểu hơn giá trị của sức mạnh toàn dân trước họa xâm lăng. Đều này nói lòng yêu nước vô cùng lớn lao của quân dân ta thời bấy giờ.