Khu di tích Bà Triệu nằm cách thành phố Thanh Hóa 17 km về phía Bắc và thủ đô Hà Nội hơn 150 km về phía nam, thuộc địa phận xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc. Tọa lạc trên diện tích hơn 4ha, nơi đây bao gồm Đền thờ, Lăng tháp đều đã được công nhận di tích cấp quốc gia.
Khu di tích lịch sử Đền Bà Triệu
Đây là công trình văn hóa, lịch sử xây dựng để tưởng nhớ công lao to lớn của nữ tướng Triệu Thị Trinh. Lăng tháp được xây trên đỉnh núi Tùng, đây là mảnh đất thiêng nơi nữ anh hùng Triệu Thị Trinh ngã xuống khi chiến đấu với quân xâm lược.
Cổng vào đền
Đền thờ bà nằm đối diện khu Lăng tháp về hướng đông bắc, dưới chân núi Gai. Đây là ngôi đền được xây dựng theo kiến trúc truyền thống vùng đồng bằng Bắc Trung Bộ với hệ thống cổng ngoại, cổng nội, hồ nước, bình phong, tả hữu mạc, tiền đường, trung đường và hậu cung (nơi thờ Bà Triệu).
Quan cảnh đền nhìn từ trên cao
Qua cổng là hồ sen, bốn bề kè đá. Tiếp theo là nhà Tiền đường gồm 5 gian, cột đá mài vuông cạnh. Sau nhà Tiền đường là một khoảng sân nhỏ, hai bên tả hữu là nhà tiếp khách và sửa lễ. Cuối sân là 3 gian hậu cung, dựng trên mặt bằng cao hơn, dựa vào vách núi. Đối diện với đền trên là núi Gai, ở phía bên kia quốc lộ 1A là núi Tùng - nơi có lăng Bà Triệu.
Hồ nước
Khu di tích Bà Triệu không chỉ là nơi ghi dấu ấn lịch sử, văn hóa mà còn lưu giữ nhiều hiện vật quý hiếm, một kho tàng các sự tích huyền thoại, ca dao, tục ngữ. Nơi đây cũng còn nhiều cổ vật gìn giữ nguyên bản như tượng Bà Triệu bằng đồng, 65 đạo sắc phong qua các triều đại phong kiến Việt Nam, 10 cuốn thần phả viết bằng chữ Hán, quạt ngà, lược đồi mồi, trâm ngà, long cung sơn son thếp vàng…
Bên trong nhà tế lễ
Nguồn: Sưu tầm.